گشت و گذاری در حافظیه شیراز

گشت و گذاری در حافظیه شیراز

همه ما شیراز را با حافظش می‌شناسیم و حضور حافظ در این شهر زیبا و خوش آب و رنگ، باعث شده تا به آن لقب شعر و ادب و هنر بدهند. بسیاری از مردم ایران هم، ارادت زیادی به لسان‌الغیب دارند و حتی تمام تلاش خود را می‌کنند تا سال جدیدشان را در حافظیه شروع کنند و در لحظه تحویل سال با تفعل به حافظ شیرازی، سال خوش‌یمنی را پیش‌رو داشته باشند.

با توجه به ارزش و اهمیت حافظیه، تصمیم گرفتیم تا در این بخش از مجله گردشگری درباره آن صحبت کنیم و اطلاعاتی مفید را در اختیار شما قرار دهیم.

حافظیه شیراز کجاست؟

آرامگاه حافظ که به حافظیه هم شهرت یافته است، در شمال شرقی شیراز و در حد فاصل چهارراه حافظیه و چهارراه ادبیات جای گرفته است و جالب این‌جاست که بسیاری از مکان‌های گردشگری شیراز در حوالی آن واقع شده است.

در فاصله 1.5 کیلومتری شمال حافظیه دروازه قرآن و باغ جهان‌نما قرار گرفته، در فاصله 5 کیلومتری شمال غربی حافظیه، باغ ارم جای دارد، در فاصله 4 کیلومتری جنوب حافظیه، می‌توانید از مقبره نصیرالملک بازدید کنید. باغ نارنجستان قوام هم در 6 کیلومتری جنوب مقبره واقع شده است.

نگاهی به تاریخچه حافظیه شیراز

حافظیه، تاریخ پرماجرایی را پشت سر گذاشته است. حافظ شیرازی در سال ۷۹۲ هجری قمری از دنیا رفت، اما آرامگاه او در ۶۴ سال بعد ساخته شد. ساخت آرامگاه حافظ شیرازی را شخصی به نام محمد یغمایی، وزیر«میرزا ابوالقاسم گورکانی» به‌عنوان حاکم فارس، آغاز کرد. نمای اولیه این بنا، سازه‌ای گنبدی شکل با یک حوضی بزرگ در جلوی آن بود.  

در زمان حکومت شاه‌عباس صفوی و افشاریان این بنا مرمت شد. اما در زمان  زندیه، علاوه بر بازسازی مقبره یک قبر سنگ مرمر بر روی آن قرار دادند، بارگاهی با چهار ستون سنگی را ، در جلوی آن ساختند و یک باغ سرسبز هم در محوطه جلوی این مقبره و برای زیباسازی حافظیه احداث کردند. بعد از فراز و نشیب‌های بسیار، حافظیه امروزی در زمان سلسه پهلوی، شکل و شمایل کنونی‌اش را به خود گرفت که البته در سال ۱۳۸۶ تغییراتی برای زیباترشدن حافظیه انجام شد. البته در تمامی این مرمت و بازسازی‌ها، طرح اولیه زندیه در طراحی آن مشهود است.

با قسمت‌های مختلف آرامگاه حافظ آشنا شوید

وقتی در مجموعه حافظیه قدم می‌گذارید، باغ بسیار باصفایی را با درختان تنومند و گل‌های خوش‌رنگ‌وبو مشاهده می‌کنید. طراحی هنرمندانه بنای حافظیه با ایوان وسیع و ستون‌های بلندقامتش نظر هر گردشگری را به خود جلب خواهد کرد. در ادامه به معرفی بخش‌های مختلف این آرامگاه می‌پردازیم.

محوطه جنوبی حافظیه

در ورودی اصلی حافظیه و در بخش جنوبی آن، دو نارنجستان بزرگ دیده می‌شود. در وسط مسیر هم، باغچه‌‌هایی باریک و گُل‌کاری‌شده، وجود  دارد و علاوه بر باغچه‌های پرگل، دو حوض مستطیل شکل هم، جای گرفته است. زیبایی‌های محوطه جنوبی به‌قدری چشم‌نواز است که نظر هر گردشگری را به خود جذب می‌کند و محیطی مناسب برای عکاسی و ثبت تصاویر یادگاری است.

رواق چهار ستونه

در بخشی از حافظیه، تالاری وسیع با 56 متر طول و حدود 8 عرض وجود دارد که امروزه آن را با نام‌های مختلفی مانند رواق چهار ستونه، بیست ستون، تالار حافظیه و ایوان میانی می‌شناسند. در این تالار که از معماری هخامنشیان الگوبرداری شده است،  20 ستون سنگی به ارتفاع 5 متر قرار دارد. در گذشته هم، چهار اتاق در چهار طرف این رواق وجود داشت که امروزه حذف شده‌اند.

محوطه شمالی حافظیه

محوطه شمالی آرامگاه حافظیه، حدود 60 متر طول و 50 متر عرض دارد. در این بخش، باغچه‌های گل‌کاری شده وجود دارد و حوض‌های این قسمت نیز بسیار باصفا و زیبا هستند. در محوطه شمالی حافظیه، ساختمان‌هایی مانند کتابخانه و ساختمان حافظ ‌شناسی احداث شده‌اند.

آرامگاه حافظ، مهم‌ترین بخش حافظیه

 

آرامگاه حافظ مهم‌ترین بخش حافظیه است که برای نشان دادن مقام والای این شاعر گران‌قدر آن را در فاصله یک متری از سطح زمین ساخته‌اند. اطراف این مقبره 5 ردیف پلکان مدور سنگی، همراه با 8 ستون سنگی یکسان با ارتفاع 5 متر ساخته شده است.

در بالای آرامگاه هم، گنبدی زیبا وجود دارد که در ساخت نمای خارجی آن از مس استفاده شده و در سقف داخلی آن کاشی‌کاری‌های معرق به‌چشم می‌خورد.

محوطه غربی حافظیه

محوطه غربی حافظیه، با فضایی بسیار زیبا و حوضی کوچک، در پشت آرامگاه خاندان قوام جای گرفته است. روی دیوارهای این بخش، ابیاتی از حافظ نوشت شده است. در محوطه غربی، بخشی با نام مقبره الشعرا وجود دارد و آرامگاه هنرمندانی چون دکتر لطفعلی صورتگر( شاعر)، رسول پرویزی( نویسنده و داستان‌نویس)، استاد جواد مصلح(فیلسوف فرزانه)، محمد خلیل رجایی(استاد حکمت و ادب)، دکتر مهدی حمیدی شیرازی(شاعر و استاد دانشگاه)، دکتر عبدالوهاب نورانی وصال(استاد دانشگاه)، دکتر علی‌محمد مژده(استاد فرزانه‌ ادبیات دانشگاه)، استاد حمید دیرین(موسس و رییس انجمن خوشنویسان فارس)، استاد نورالدین رضوی سروستانی(از بزرگان آواز و موسیقی اصیل ایرانی)، دکتر سید ابوطالب فنائی(نویسنده، مترجم و شاعر)  در این بخش قرار گرفته است. هم‌چنین در این قسمت از حافظیه،  کلاس‌های آموزشی با محوریت حافظ‌ شناسی برگزار می‌شود.

محوطه شرقی حافظیه

دیواری با 14 طاق‌نما، در بخش شرقی حافظیه دیده می‌شود. پشت این دیوار بلند، آرامگاه‌ معدل و آرامگاه خصوصی خانواده فربد قرار دارد. لازم به ذکر است، دفتر انجمن دوست‌داران حافظ نیز در همین محوطه واقع شده است.

آرامگاه خاندان قوام السلطنه

در بخش غربی رواق، آرامگاهی خصوصی متعلق به خاندان قوام السلطنه، از خاندان‌های بانفوذ و نامی ایران وجود دارد. این آرامگاه ۶ اتاق دارد که ۳ اتاق آن  به آرامگاه تعلق دارد و ۳ اتاق دیگر با نقاشی، مینیاتور، معرق و میناکاری به بخش‌های فرهنگی اختصاص یافته است.

برگزاری مراسم تحویل سال در حافظیه

یکی دیگر از دلایلی که گردشگران را برای لحظه تحویل سال در ایام نوروز به سمت حافظیه می‌کشاند، برگزاری مراسم تحویل سال در این مکان تاریخی است. در این مراسم، برنامه‌های متنوع و جذابی چون حافظ خوانی، نوروز خوانی، تلاوت قرآن کریم و دعای تحویل سال، پخش سرود ملی کشورمان، اجرای موسیقی سنتی شیرازی، مناجات و تواشیح با حضور مهمانان نوروزی برگزار می‌شود.

در حقیقت حافظیه یکی از جاذبه‌های گردشگری مهم شیراز به شمار می‌آید، اما به جرات می‌توان گفت تمام جاذبه‌های شیراز به نوع خود زیبا و دیدنی هستند. بنابراین بهتر است قبل از سفر به این شهر گل و بلبل، برای مشاهده لیست کامل اماکن گردشگری شیراز اینجا کلیک کنید، تا بدین طریق اطلاعاتی دقیق از جاذبه‌های شیراز را به دست آورید و برای سفر خود برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشید.

در ضمن به یاد داشته باشید که شیراز از جمله شهرهایی است که درایام نوروز، گردشگران زیادی به آن سفر می‌کنند. از این‌رو به شما توصیه می‌کنیم، قبل از حرکت، محل اقامت خود را مطابق با بودجه و شرایط تان به صورت آنلاین رزرو کرده تا در زمان سفر با مشکل اسکان مواجه نشده و سفری رویایی و خاطره انگیز داشته باشید.